Provincies zijn op verschillende manieren betrokken bij de energietransitie. In de eerste plaats dragen de provincies via hun eigen beleid actief bij aan het versnellen van de energietransitie met subsidies en regelingen. Zo proberen ze de energietransitie aan te sluiten op de regionale economie en stimuleren ze dat inwoners zelf actief aan de slag gaan met projecten voor duurzame energie en mobiliteit. En werken de provincies aan het verduurzamen van de land-, glas- en tuinbouwsector. Daarnaast zijn de provincies ook verantwoordelijk voor de ruimtelijke inpassing van windmolenparken en zonneweides. Met al deze veranderingen streven de provincies naar een zo groot mogelijk draagvlak onder de lokale bevolking en partijen. Het IPO ondersteunt de provincies in deze transitie door structurele knelpunten en belemmeringen in de wet- en regelgeving samen met het Rijk op te lossen.
3 bestuurslagen in de energietransitie: de wijk, de regio en landelijk kader
Op 28 juni 2019 publiceerde het kabinet het Klimaatakkoord. Het Klimaatakkoord is de Nederlandse uitwerking van de internationale klimaatafspraken van Parijs uit 2015. We gaan met elkaar de CO2-uitstoot sterk verminderen: in 2030 moet Nederland 55% minder broeikasgassen uitstoten dan in 1990. Dit betekent dat we meer gebruik gaan maken van wind- en zonne-energie: op zee én land. Dit heeft impact op ons landschap en daarom wordt dit ook wel de 'grote verbouwing van Nederland' genoemd. Om dit doel te behalen werken overheden, inwoners, bedrijfsleven, netbeheerders, energiecoöperaties en maatschappelijke organisaties samen in 30 energieregio's samen aan de Regionale Energie Strategieën (RES). Alle energieregio's hebben als gezamenlijk doel om in 2030 ten minste 35 TWh aan grootschalige duurzame elektriciteit op land op te wekken.
De 30 energieregio's hebben in de RES 1.0 beschreven waar en hoe het best duurzame elektriciteit op land opgewekt kan worden. Gemeenteraden, Provinciale Staten en het algemeen bestuur van het waterschap hebben de RES 1.0 vastgelegd. Ook bespreken zij elke twee jaar of de regio op koers ligt voor 2030 en stellen waar nodig nieuwe of aangepaste kaders vast.
Het Nationaal Programma RES (NP RES) is opgericht om de 30 regio's te ondersteunen bij het maken van de RES. Dit door middel van kennis- en expertisedeling, procesondersteuning te bieden en een lerende community te faciliteren. En ook het agenderen van knelpunten en signaleren van koppelkansen tussen de regio's. Naast dat dat NP RES de 30 regio's onderling aan elkaar verbindt, verbindt het ook de 30 regio's met het rijk en het IPO, VNG en de Unie van Waterschappen. Hiermee faciliteert de RES samenwerking op regionaal niveau in de energietransitie.
NP RES heeft de RES-gespreksassistent ontwikkeld: een webapp die je op je telefoon of tablet kunt zetten en op je PC kunt bekijken. Je kunt er als raadslid, bestuurder, inwoner of initiatiefnemer gemakkelijk doorheen navigeren om feiten te checken en antwoorden te vinden op veelgestelde vragen.
Bijvoorbeeld als je je voorbereidt op een gesprek over de RES en nog even snel de juiste feiten en cijfers op een rij wilt hebben. De gespreksassistent geeft per thema korte en bondige informatie, aangevuld met achtergrondinformatie via een ‘lees meer’.
Scan de QR-code met de camera van je telefoon of bekijk de RES Gespreksassistent in de browser op je computer.
